Chúng ta có thể cải thiện trí thông minh xúc cảm hay không ?

Tin đáng mừng là tất cả thái độ có thể thay đổi được nếu chúng ta muốn, vì vậy tất cả các khía cạnh của EI có thể được phát triển và cải thiện. Có 5 nguyên tắc cơ bản hình thành nên nền tảng của trí tuệ cảm xúc:

1. EI không độc lập và riêng rẽ, nhưng nó được tạo thành dựa trên các nhân tố: thái độ, cảm xúc, suy nghĩ và hành động là kết quả của chúng.

2. EI dự đoán thành tích.

3. EI có thể đo lường được.

4. EI có thể thay đổi.

5. Phát triển EI của bạn sẽ ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của cuộc sống của bạn.

1. EI không độc lập, riêng rẽ
Trái ngược với ý nghĩa của một số khuôn mẫu phổ biến của EI, thông minh cảm xúc không thể quy chuẩn thành số điểm toán học cụ thể được. Khác với IQ, nó không thể được đo lường chỉ số EI một cá nhân bằng một con số. EI được tạo thành dựa trên các nhân tố liên quan đến nhau như thái độ, cảm xúc và thói quen.

2. EI dự đoán thành tích

Như chúng ta đã nói ở trên, EI có sức ảnh hưởng đến thành tích và nó còn được hiểu theo phương trình của Gallwey : P= p-i

3. EI có thể đo lường được

Thông qua việc tự đánh giá và thông tin phản hồi 360 độ, trí tuệ cảm xúc vẫn có thể được đo lường. Như đã nói ở trên, EI được tạo thành dựa trên các nhân tố liên quan đến nhau như thái độ, cảm xúc và thói quen. Trong chương này, chúng tôi sẽ phác thảo 16 thang đo của EI một cách chi tiết hơn.

4. EI có thể thay đổi

Mỗi phần trong khu vực của trí tuệ cảm xúc có thể được thay đổi và phát triển. Tuy nhiên, nó không diễn ra một cách nhanh chóng, vì vậy tham dự một chương trình đào tạo chỉ kéo dài hai ngày sẽ không thay đổi EI của bạn một cách đáng kể. Bằng chứng cho thấy rằng phải mất khoảng 21 ngày để thay đổi thói quen, thái độ.

Sự thật là sự phát triển luôn đòi hỏi về thời gian rất lớn, tất cả các thay đổi nên được xem xét dựa trên 4 yếu tố chính của mô hình được mô tả trong mô hình Kash trong cuốn Applied EI (Sparrow và Knight, 2006):

Kiến thức
Thái độ
Kỹ năng
Thói quen

Khóa học đào tạo lần gần đây nhất mà bạn tham gia tập trung vào những gì? Trong đa số trường hợp, câu trả lời sẽ là kiến ​​thức và kỹ năng. Tuy nhiên, nếu thái độ của bạn về bản thân và công tác đào tạo là không hẳn nghiêng về chuyện đó thì tất cả các kiến ​​thức và kỹ năng đào tạo trên thế giới sẽ không tạo ra được sự khác biệt. Lấy ví dụ, các nhân viên không muốn được tham gia khóa huấn luyện nhưng vẫn đến dự. Hoặc người tham dự trong buổi đào tạo kỹ năng thuyết trình có thái độ ‘Tôi ghét chuyện đứng trước mọi người để thuyết trình. Tôi đâu phải người như thế’?

Một cách khác để nhìn vào đây là những gì chúng ta gọi là ‘tảng băng trôi đào tạo’. Hầu hết tập huấn tập trung hoàn toàn vào kiến ​​thức và kỹ năng (nó sẽ sử dụng não suy nghĩ của chúng ta), nhưng như hình 1.4 cho thấy, những thay đổi sâu sắc hơn về thái độ (não cảm xúc) và mức độ thói quen cũng cần phải được giải quyết nếu những thay đổi mang tính bền vững đang diễn ra.

Hình 1.4 Tảng băng trôi huấn luyện

Đối với sự phát triển thực sự bền vững xảy ra, thái độ và thói quen (hành vi) kết nối với những thái độ  đó thường cần phải được phát triển. Ví dụ, nếu bạn muốn phát triển nhận thức của bạn với người khác, áp dụng mô hình Kash có thể trông như thế này:

Hiểu biết: Hiểu về nhận thức của người khác và hiểu nó là gì và bạn có thể phát triển nó như thế nào.

Thái độ: Hiểu và đối mặt với thái độ tiêu cực mà bạn có sự kết nối với nhận thức của người khác (ví dụ như ‘Anh ấy không nghe tôi, vậy tại sao tôi nên nghe anh ấy cơ chứ’).

Kỹ năng:  Thực hành sử dụng những kiến ​​thức bạn đã học về chủ động lắng nghe người
khác, lắng nghe những gì họ nói và những thông điệp ngôn ngữ cơ thể họ thể hiện.

Thói quen: Dần dần thay đổi cách bạn hành động khi trong cuộc trò chuyện với người khác, chú ý nhiều hơn, không gián đoạn cuộc hội thoại nhiều hơn và đặt câu hỏi cởi mở hơn để giúp hiểu người khác tốt hơn.

5. Phát triển EI của bạn sẽ ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của cuộc sống của bạn

Bởi vì EI chủ yếu thiên về về thái độ và cảm xúc, nó sẽ theo sát bạn nếu các khía cạnh của sự thay đổi trong EI của chúng ta được thực hiện, rồi nó sẽ trở thành phần trong con người bạn. Đó có thể là công ty, doanh nghiệp muốn bạn phát triển tính linh hoạt, do đó bạn sẽ hoàn toàn thích nghi được về những thay đổi trong phòng ban sẽ diễn ra. Nếu bạn cải thiện thái độ của bạn về tính linh hoạt, điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến các phần còn lại trong cuộc sống của bạn. Ví dụ, bạn có thể làm những hoạt động khác đi so với gia đình của bạn, ví dụ chơi một môn thể thao mới, hay cố gắng ăn thử một món ăn mà bạn chưa từng nếm qua bao giờ.

Vì vậy, nếu việc huấn luyện và tích lũy các kỹ năng thuần thục thì bạn có thể phát triển EI của bạn, không chỉ là thành tích công việc của bạn sẽ được cải thiện, mà bạn cũng sẽ được trải nghiệm những thay đổi với gia đình và bạn bè, vào cuối tuần, nghỉ mát và trong bất kỳ tình huống mà bạn phải đối mặt.